CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bazı bölgelerde hasat, bazı bölgelerde ise ekim döneminde traktör, biçerdöver ve diğer mazotla çalışan makinelerin giderlerinin son zamlarla önemli ölçüde arttığını belirtti. Gürer, akaryakıt zamlarının neden olduğu sorunlara ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu artış doğrudan maliyete yansıyor. Çiftçi, artan girdi maliyetleri ve kamunun düşük alım fiyatları nedeniyle olabildiğince sıkıntılı bir sürece sürükleniyor. Yetersiz sabit destekler, çiftçiye verilen yardımların işe yaramadığını gösteriyor. Borçlanan çiftçi, borçlarını döndüremez noktaya geldi. Vatandaş, raflarda ürün olsa bile cebindeki gelirle etiket fiyatını karşılaştırdığında ürüne bakıp geçiyor. Bu durum, dolaylı bir kıtlık oluşturuyor. Çiftçiler, borçlarını ödeyememe riskiyle karşı karşıya. Vatandaşın, emeklinin ve asgari ücretlinin sabit geliriyle gıdaya erişimi giderek zorlaşıyor.
"Akaryakıt fiyatlarındaki artış, tarımsal üretimi ve ticareti sarsıyor"
Kuraklık ve zirai don gibi doğal afetlerin ardından akaryakıt fiyatlarındaki artış, tarımsal üretimi ve ticareti sarsıyor. İklim değişikliğinin neden olduğu sel, dolu, don, kuraklık ve aşırı sıcaklık gibi olumsuz hava koşulları tarımsal üretimi ve gıda güvenliğini tehdit ediyor. AKP iktidarları, 22 yıldır tarımda planlamayı ihmal etti. Geç de olsa başlanan çalışmalar var. Üretim öncesi ve sonrasında planlama önemsenerek sorunlara çözüm getirilmelidir.
"Dondan sonra kuraklık, rekoltede kaybına yol açacaktır"
Zirai don yılbaşında Çukurova'da ve Nisan ayında 65 ilde ağır hasar oluşturdu. Ciddi rekolte kaybı var. Zirai don olayından bu yana zararlarının telafisini bekleyen çiftçiler Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak açıklamayı bekliyor. ÇKS olsun olmasın tüm tarım kesimi zararları bir an önce karşılanmalıdır. Çiftçi borçludur. Çok ağaçta ürün yoktur. Geliri olmayacak çiftçi gelecek yıla ağacı hazırlamak için desteklerin derhal verilmesi ve zararların hemen karşılanması sağlanmalıdır. TARSİM sınırlı ödeme yapıyor ve bu arada kuraklık etkiside yaygınlaşıyor. Dondan sonra kuraklık, rekoltede kaybına yol açacaktır. Bunun fiyatlara olumsuz yansıması olacaktır. Akaryakıta gelen fahiş zamları ise çiftçi gibi fiyat artışı ile de üreticiyi daha büyük bir yıkıma sürüklüyor.
"Dar gelirli vatandaşlar, etiket fiyatlarını okuyup geçiyor"
Zirai don nedeniyle düşen rekolte, akaryakıt zamlarıyla daha da maliyetli hale gelen nakliye masraflarıyla birleşince ürün fiyatları yükseliyor. Dar gelirli vatandaşlar, etiket fiyatlarını okuyup geçiyor. Derin bir yoksulluğun yaşandığı ülkemizde hayat pahalılığı dolaylı bir kıtlık yaratıyor. Zirai don nedeniyle artan yaz meyveleri fiyatlarına bir de kuraklıkla rekolte kaybı yanında nakliye zamları eklendiğinde, dar ve sabit gelirli vatandaşların gıdaya erişimi daha da zorlaşıyor.
Tarımda yapısal sorunlara iklim krizi etkileri ortaya çıkan sorunlar eklendi. Zirai don ve kuraklık sonrası düşen rekolteye bu kere akaryakıt ve nakliye zamları olumsuz etkisi eklenince vatandaşın mağduriyeti daha da artacak, tüm market ürünlerinde akaryakıt zamlarının yansıması hemen görülmeye başlanacaktır.”
